An toàn PCCC trong quá trình sử dụng gas
Gas là một chất rất thông dụng và hữu ích trong cuộc sống của chúng ta .Tuy nhiên , gas cũng có những mặt trái có tác động nguy hiểm ngược lại nếu như ta không biết cách phòng tránh và sử dụng làm cho nó cháy, nổ đem lại kết quả không lường, đi trái lại ý muốn gây nguy hiểm cho tính mạng cũng như của cải vật chất của mỗi chúng ta .
Sau đây là một số đặc tính của Gas liên quan đến công tác PCCC và việc phòng cháy trong quá trình sử dụng Gas ;
1 - Một số đặc tính của Gas có liên quan tới công tác PCCC.
Gas hay còn được gọi là khí đốt hóa lỏng viết tắt là LPG (Liquified Petroleum Gas), là sản phẩm thu được từ quá trình chế biến dầu mỏ, thành phần bao gồm hỗn hợp của nhiều hydrocacbon parafin mà chủ yếu là propan và butan . Tỷ lệ của propan và butan trong thành phần khí đốt hóa lỏng phụ thuộc vào mỗi hãng sản xuất (Petrolimex , Sell, Total, Thăng Long ...). Đối với LPG của Petrolimex tỷ lệ propan và butan là từ 30/70 đến 50/50 về thể tích.
Về trạng thái tồn tại
LPG ở thể lỏng và hơi đều không màu, không mùi. Vì lý do an toàn nên LPG được pha thêm chất tạo mùi để dễ phát hiện rò rỉ . Thông thường LPG thương mại được pha thêm chất tạo mùi EtylMecaptan có mùi đặc trưng , khí này hòa tan tốt trong LPG , không độc , không ăn mòn kim loại và có tốc độ bay hơi gần LPG nên nồng độ trong LPG không đổi cho đến khi bình chứa được sử dụng hết . Theo các tiêu chuẩn an toàn, nồng độ pha chế tạo mùi phải thích hợp để chúng ta có thể phát hiện được hơi gas rò rỉ khi đạt nồng độ bằng 1/5 lần giới hạn nồng độ bốc cháy thấp.
Ở điều kiện nhiệt độ và áp suất thường , LGP tồn tại ở trạng thái khí. Tuy nhiên, do LPG có tỷ số dãn nở thể tích lớn nên để thuận tiện và kinh tế trong quá trình bảo quản , vận chuyển và sử dụng, LPG thường được hóa lỏng bằng cách nén vào các bình chứa chịu áp lực ở nhiệt độ thường hoặc làm lạnh để hóa lỏng ở nhiệt độ thấp.
Nhiệt độ sôi: Nhiệt độ sôi của khí đốt hóa lỏng thấp.
Ở áp suất khí quyển : Propan sôi ở -42 độ C và Butan ở -0,5 độ C
Do đó ở nhiệt độ và áp suất thường LPG bay dữ dội dẫn đến nguy cơ tạo thành cùng NHCN rộng lớn nếu bị thoát ra ngoài môi trường khi thiết bị chứa không kín hoặc bị rò rỉ.
Tỷ trọng
- Tỷ trọng ở thể lỏng :
Ở điều kiện nhiệt độ 15 độ C và áp suất 760mmHg, tỷ trọng của Propan lỏng bằng 0,51 còn của Butan lỏng bằng 0,575.
Như vậy, ở thể lỏng LPG nhẹ hơn nước . Mặt khác LPG không tan trong nước nên nếu thoát ra có thể nổi và cháy trên mặt nước.
- Tỷ trọng ở thể khí :
Ở điều kiện nhiệt độ 15 độ C và áp suất 760mmHg, tỷ trọng của propan khí bằng 1,52 còn của Butan khí bằng 2,01.
Như vậy, ở thể khí LPG nặng hơn không khí gấp 2 lần.
Dẫn đến , khi thoát ra ngoài, hơi gas sẽ tích tụ ở những chỗ trũng,chỗ kín (như rãnh nước, hố ga...) tạo thành nồng độ NHCN.
Tính dãn nở
Sự dãn nở nhiệt của LPG lớn (gấp 15-20 lần của nước, và lớn gấp nhiều lần so với các sản phẩm dầu mỏ khác).
Dẫn đến bình chứa, bồn chứa LPG chỉ chứa đến 80-85% dung dịch để LPG cỏ thể dãn nở mà không phá hủy thiết bị chứa khi nhiệt độ tăng.
Khi chuyển sang pha hơi thể tích tăng gần 250 lần so với thể tích lỏng.
An toàn trong sử dụng gas tại gia đình
Khi sử dụng gas trong gia đình cần lưu ý một số điều sau:
- Chú ý kiểm tra trọng lượng của bình gas để đảm bảo thể tích của bình gas.
- Hạn chế việc dùng nồi có đáy lớn đun nấu trên bếp gas mini vì ngọn lửa sẽ trùm xuống bình gas rất nguy hiểm.
- Không nên đun lâu và liên tục trong thời gian dài vì nhiệt độ của lửa sẽ ảnh hưởng đến bình gas khiến cho áp suất trong bình tăng lên, dễ chảy nổ khí gas hơn.
- Không dùng bếp quá cũ vì rỉ sét và cặn thức ăn lưu cữu trong quá trình đu nấu dễ gây tắc nghẽn ống dẫn gas, van, miệng phụt lửa…
- Không nên dùng bình gas sang chiết lại (bếp mini) vì hiện nay các loại bình chứa khí nén ít được kiểm soát một cách đầy đủ, các cơ sở sản xuất lậu mua bình chứa khí trôi nổi kém chất lượng rồi bán cho người tiêu dùng.
- Khi phát hiện khí gas rò rỉ, hãy nhanh tay khóa van điều áp, mở các cửa cho thông thoáng, tuyệt đối không được bật quạt điện, không sử dụng điện thoại trong khu vực nguy hiểm.
- Nên đặt bình thấp hơn bếp, không đặt bình úp hoặc nằm ngang.
- Sau 3 - 5 năm sử dụng nên thay ống, dây dẫn gas.
- Không nên để gas trong tâng hầm, chỗ khuất, kín gió. Cảnh giác với các trò tiếp thị thiết bị gas trôi nổi, đồng thời thường xuyên kiểm tra, bảo dưỡng bếp gas, bình gas, van gas, ống dẫn gas... Khi đun nấu xong phải nhớ khóa van gas lại.
Ngoài ra, người tiêu dùng có thể sử dụng thiết bị cảnh báo gas HM702 để phòng ngừa rủi ro. Thiết bị này được thiết kế nhỏ, gọn nhẹ, đơn giản nhưng nhạy cảm khi phát hiện khí gas vượt quá ngưỡng cho phép. Sản phẩm có tuổi thọ 5 năm, giá 565.000 đồng một chiếc.
