Nâng cao hiệu quả công tác thẩm duyệt và nghiệm thu

Trong những năm qua, tình hình cháy nổ trên địa bàn cả nước diễn biến phức tạp. Số vụ cháy, nổ không ngừng gia tăng, nhiều vụ cháy công trình xăng dầu, khí đốt, nhà cao tầng, chợ, trung tâm thương mại, với thiệt hại nặng nề về người và tài sản. Nguyên nhân chủ yếu thường là không đảm bảo an toàn phòng cháy chữa cháy (PCCC) nhất là kiến trúc và kết cấu nhà và công trình không phù hợp với yêu cầu ngăn cháy, chống cháy lan, chống sụp đổ cấu kiện xây dựng, chống tụ khói cho phòng ở, phòng làm việc và hành lang, cầu thang thoát nạn. Các phòng chức năng bố trí không hợp lý, bất tiện cho việc sử dụng và thoát nạn. Đặc biệt nhiều nhà và công trình sản xuất, chợ kiên cố loại lớn, các công trình tập trung đông người, nhiều chất cháy, không có hệ thống báo cháy sớm, không có hệ thống cấp nước vách tường, không có hệ thống chữa cháy tự động, nguồn nước chữa cháy không đủ để chữa cháy hoặc không có. Hệ thống điện lắp đặt không đúng quy định đảm bảo an toàn, những khu vực sử dụng chất lỏng, chất khí dễ cháy không có biện pháp chống tĩnh điện, thiết bị báo dò khí nguy hiểm cháy, nổ và biện pháp chống sự cố bục, vỡ chất lỏng dễ cháy…Từ thực tế cho thấy, công tác thẩm duyệt và nghiệm thu PCCC công trình trước khi đi vào hoạt động là công việc đặc biệt quan trọng, đóng vai trò trọng yếu trong việc đảm bảo an toàn PCCC. Xác định tầm quan trọng của công tác thẩm duyệt và nghiệm thu về PCCC, Nhà nước đặc biệt quan tâm, coi trọng và đã ban hành Luật PCCC năn 2001 và văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn như Nghị định 35/2003/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật PCCC; Nghị định số 46/2012/NĐ-CP của Chính phủ về sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 35/2003/NĐ-CP và Nghị định số 130/2006/NĐ-CP ngày 08 tháng 11 năm 2006 quy định chế độ bảo hiểm cháy, nổ bắt buộc; Nghị định 107/2009/NĐ-CP về kinh doanh khí dầu mỏ hóa lỏng; Nghị định 13/2011/NĐ-CP về an toàn công trình dầu khí trên đất liền và các Tiêu chuẩn Quốc gia, Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia về PCCC để bắt buộc tổ chức, cá nhân phải thực hiện. Năm 2013 Luật sửa đổi bổ sung một số điều Luật PCCC ban hành và năm 2014 có Nghị định số 79/NĐ-CP hướng dẫn thi hành Luật PCCC. Qua công tác thẩm duyệt, nghiệm thu về PCCC sẽ kiểm tra và hướng dẫn các chủ đầu tư, nhà thầu khi xây dựng nhà và công trình thực hiện đầy đủ các yêu cầu về an toàn PCCC theo đúng Tiêu chuẩn, Quy chuẩn và các quy định của Nhà nước, từ đó giúp cơ sở phòng ngừa, loại trừ, hạn chế cháy, nổ; hoặc nếu có cháy, nổ xảy ra thì sẽ giảm thiểu được thiệt hại đến mức thấp nhất, đảm bảo con người có thể thoát nạn an toàn, việc tiếp cận, tổ chức chữa cháy và cứu người sẽ có hiệu quả cao nhất và ít ảnh hưởng đến các công trình.

Công tác thẩm duyệt thiết kế về PCCC phải được cơ quan quản lý Nhà nước về PCCC là lực lượng Cảnh sát PCCC thực hiện trước khi cơ quan quản lý cấp phép xây dựng công trình cho phép để kịp thời phát hiện những sai phạm, thiếu sót về PCCC trước khi xây dựng. Việc thiết kế công trình đúng Quy chuẩn, Tiêu chuẩn, điều kiện an toàn PCCC cần phải đảm bảo nội dung: Trên cơ sở xác định hạng nguy hiểm cháy và cháy, nổ từ đó yêu cầu bậc chịu lửa của công trình, giao thông, nguồn nước phục vụ chữa cháy, khoảng cách an toàn PCCC, các giải pháp ngăn cháy, chống cháy lan, lối thoát nạn, đèn chiếu sáng sự cố, đèn chỉ dẫn thoát nạn; hệ thống thông gió, thoát khói, hệ thống tăng áp buồng đệm, hệ thống tăng áp buồng thang bộ, hệ thống điện, hệ thống chống sét, hệ thống nối đất chống tĩnh điện, hệ thống phòng nổ, hệ thống báo cháy tự động, hệ thống chữa cháy, phương tiện chữa cháy... Các nội dung này luôn đan xen lẫn nhau, nếu công trình có một hạng mục nào đó không đạt thì hồ sơ thiết kế công trình sẽ không đảm bảo yêu cầu an toàn PCCC, do đó nếu xảy ra hỏa hoạn sẽ gây hậu quả khôn lường cho người và tài sản, công tác tổ chức chữa cháy và cứu người bị nạn sẽ không hiệu quả và gặp nhiều khó khăn nguy hiểm.

Tuy nhiên thực tế hiện nay cho thấy, vẫn còn nhiều nhà đầu tư xem nhẹ, chủ quan, chưa thực hiện đầy đủ các quy định về PCCC trong xây dựng, không thực hiện thẩm duyệt về PCCC đối với công trình thuộc diện phải thẩm duyệt về PCCC, hoặc có thẩm duyệt PCCC nhưng khi thi công lại không tuân thủ theo thiết kế đã được duyệt, dẫn đến công trình gặp nhiều sai sót về PCCC. Đối với những công trình không thuộc diện thẩm duyệt về PCCC thì chủ đầu tư và đơn vị tư vấn thiết kế càng chủ quan không quan tâm đến sự an toàn cháy, nổ của công trình.

Để nâng cao hiệu quả công tác thẩm duyệt và nghiệm thu PCCC, Cảnh sát PCCC TP Hải Phòng đã ban hành quy trình thẩm duyệt và nghiệm thu về PCCC để tổ chức thực hiện. Quy trình đã tạo điều kiện cho các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp nắm được trình tự, thủ tục, thời gian và thẩm quyền thẩm duyệt, nghiệm thu về PCCC. Thông qua công tác thẩm duyệt về PCCC và kiểm tra an toàn về PCCC trong quá trình thi công đã giúp cho chủ đầu tư và đơn vị thi công công trình kịp thời phát hiện, khắc phục thiếu sót về PCCC trong suốt quá trình xây dựng. Khi nghiệm thu công trình sẽ đảm bảo điều kiện an toàn PCCC và đưa công trình vào hoạt động hiệu quả, nhanh chóng. Hiện nay không ít các chủ đầu tư trong quá trình xây dựng thường có những thay đổi về kiến trúc, công năng công trình dẫn đến tình trạng thi công một số phần không đúng theo thiết kế đã được duyệt như: thêm các vách ngăn, thay đổi vị trí cửa, hoặc bố trí thêm các phòng công năng, thậm chí có công trình thay đổi chiều rộng các lối thoát nạn làm ảnh hưởng đến an toàn cháy nổ của nhà và công trình nhất là về lối thoát nạn và trang bị và hệ thống báo cháy, chữa cháy tự động bị ảnh hưởng. Qua kiểm tra hiện trường lực lượng Cảnh sát PCCC sẽ hướng dẫn, kiến nghị và yêu cầu chủ đầu tư khẩn trương hoàn thành thiết kế, hồ sơ và có văn bản đề nghị cơ quan Cảnh sát PCCC thẩm duyệt theo quy định, từng bước khắc phục những sai phạm trong xây dựng, hoàn chỉnh các hạng mục thiết kế, trang bị hệ thống PCCC đúng tiêu chuẩn quy định.

Để đảm bảo an toàn PCCC cho các công trình, đảm bảo an toàn tính mạng con người và bảo vệ tài sản cho Nhà nước, Cảnh sát PCCC thành phố Hải Phòng đã tích cực đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến kiến thức pháp luật về PCCC và kiến thức PCCC cho người đứng đầu cơ quan, tổ chức, nhân dân để nâng cao ý thức về PCCC, chủ động phòng ngừa ngay từ khâu thiết kế công trình, hiểu rõ các quy định trong thiết kế, thẩm duyệt và nghiệm thu về PCCC công trình, để từ đó tự giác thực hiện các quy định, đồng thời giám sát các đơn vị tư vấn thiết kế và các cơ quan chức năng thực hiện theo các quy định của Nhà nước. Ngoài ra lãnh đạo Cảnh sát PCCC Thành phố luôn quan tâm chú trọng nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ làm công tác thẩm duyệt thiết kế về PCCC và nghiệm thu công trình để có trình độ Pháp luật và kiến thức PCCC chuyên sâu mới hướng dẫn, tư vấn cho chủ đầu tư và nhà thiết các giải pháp an toàn PCCC hiệu quả, góp phần phòng ngừa, loại trừ, hạn chế đến mức thấp nhất điều kiện và nguyên nhân gây ra cháy, nổ./.