Hà Nội hiện có hàng ngàn khu nhà trọ dành cho sinh viên và người lao động ngoại tỉnh thuê. Vụ cháy thiêu rụi toàn bộ khu trọ ven hồ Linh Quang ngày 13/5 vừa qua đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về sự lỏng lẻo trong công tác phòng cháy tại các khu nhà trọ trên địa bàn Hà Nội. Nắng nóng cộng với ý thức chấp hành các quy định về phòng cháy chữa cháy của các chủ nhà trọ cũng như người thuê trọ kém khiến cho nguy cơ “bà hỏa” hỏi thăm luôn tiềm ẩn.

Nhà chật chội, tạm bợ dễ phát hỏa

Mới vào hè nhưng khi đến các khu nhà trọ chật chội dành cho sinh viên, người lao động ngoại tỉnh tại các ngõ ngách trên địa bàn Hà Nội khiến ai nấy cũng có cảm giác thật ngột ngạt.

Điểm chung của phần lớn các khu nhà trọ này là lợp bằng mái prôximăng nóng bức. Cửa sổ và cửa chính được chủ nhà trọ cho lắp ráp bằng loại gỗ đã cũ mục lỏng lẻo.

Những khu nhà trọ lụp xụp xập xệ cho người lao động thuê với giá dao động vài trăm ngàn đồng một tháng tại các khu vực như phường Phúc Xá, quận Ba Đình; phường Mai Dịch, quận Cầu Giấy… thì thường chỉ là dựng tạm bợ bằng gỗ, lá rồi lợp prôximăng. Đây đều là những nguyên liệu dễ bắt cháy, hấp thụ nhiệt cao nếu xảy ra cháy nổ.

Có mặt tại khu nhà trọ cho sinh viên thuê tại ngõ 337 Cầu Giấy, Hà Nội, hình ảnh chúng tôi ghi nhận được là cảnh các phòng trọ đã xuống cấp khá nặng nề. Tường ẩm mốc tróc lở vôi vữa, cửa chính cửa sổ thì cũ mục. Hệ thống dây điện treo móc vắt vẻo trên mái nhà.

Chị Nguyễn Thị Hiền, sinh viên năm thứ 2 trường Đại học Sư phạm 1 thuê trọ tại đây cho biết: Mỗi phòng trọ hơn 10m2 ở đây có giá thuê 1,2 triệu/tháng. Mặc dù khu trọ đã cũ kỹ nhưng do điều kiện gia đình khó khăn, nhà trọ lại khan hiếm nên chị Hiền và 1 người bạn của mình đã chọn thuê trọ ở đây.

Căn phòng chỉ rộng hơn 10m2 được chị Hiền tận dụng một góc nhỏ làm nơi nấu nướng với chiếc bếp gas du lịch khá cũ kỹ, một góc nhỏ để kê chiếc bàn vừa đựng sách vở vừa đựng các vật dụng cho sinh hoạt, góc nhỏ nữa là nơi treo móc quần áo.
Các khu nhà trọ chật chội, tạm bợ là nơi tiềm ẩn nguy cơ hỏa hoạn.

Để chống nóng, chủ nhà trọ đã thiết kế thêm trần xốp tạm bợ nhằm “cách nhiệt” cho người thuê trọ vào những ngày nắng nóng. Chỉ cần nhìn bằng mắt thường cũng có thể thấy được nguy cơ cháy nổ luôn tiềm ẩn ở các khu nhà trọ tại đây bởi phần lớn các vật dụng đều rất dễ bắt cháy.

Ý thức về công tác phòng chống cháy nổ của chủ nhà trọ và người thuê trọ không cao. Khi được hỏi có biết sử dụng bếp gas mini rất dễ cháy nổ hay không thì chị Hiền giải thích: “Sinh viên nào cũng dùng bếp gas mini. Em nấu quanh năm chẳng thấy sao cả. Cả khu trọ có đến 8 phòng trọ nhưng không hề có bất kỳ một dụng cụ chữa cháy nào”.

Xập xệ, xuống cấp hơn là khu nhà trọ dành cho người lao động ngoại tỉnh tại tổ 7, tổ 8 tại phường Phúc Xá, quận Ba Đình, Hà Nội. Thuê trọ tại đây phần lớn là người bán hoa quả tại chợ Long Biên, làm nghề xe ôm, cắt tóc…

Mỗi phòng trọ tại đây rộng chừng hơn 10m2 được làm tạm bợ theo kiểu lắp ráp gỗ, liếp che chắn làm cửa. Trong nhiều phòng trọ, để tránh mưa dột, các hộ thuê trọ còn giăng mắc vải mưa trên trần nhà. Tất cả là vật liệu dễ bắt lửa.

Chưa có chế tài xử phạt cụ thể

Phường Dịch Vọng Hậu, quận Cầu Giấy, Hà Nội là địa bàn có đông sinh viên cũng như người lao động ngoại tỉnh thuê trọ.

Trung tá Hồ Thanh Hà, Phó Trưởng Công an phường Dịch Vọng Hậu cho biết: Hiện trên địa bàn phường Dịch Vọng Hậu có khoảng 600 phòng trọ cho sinh viên và người lao động thuê trọ. Trong số này thì chỉ có khoảng 20 tòa nhà thuê trọ từ 15-20 phòng là chủ nhà trọ có thuê bảo vệ cũng như là có các thiết bị phòng cháy chữa cháy như bình bọt. Còn lại là các phòng trọ tự quản lý.

Qua khảo sát cho thấy, vật liệu để xây dựng các phòng trọ chủ yếu là gỗ và nhựa cũ mục, rất dễ bén cháy. Đặc biệt, hệ thống dây điện được sử dụng tại các nhà trọ tạm bợ, dễ bị quá tải nên khả năng xảy ra chập cháy khá cao.

Người thuê trọ thường sử dụng bếp gas mini làm phương tiện để nấu nướng. Đây là thiết bị tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ cao.

Bên cạnh đó, mỗi phòng trọ chỉ rộng chừng 15-20m2 chứa khá nhiều đồ dễ cháy như quần áo, sách vở. Xe máy để trong phòng trọ, gần khu vực nấu nướng. Chỉ cần rò rỉ xăng thì nguy cơ cháy nổ xảy ra là điều khó tránh khỏi.

Bên cạnh đó, các khu nhà trọ thường ở trong ngõ ngách sâu, đường vào rất chật. Nên, nếu có xảy ra hỏa hoạn thì việc chữa cháy cũng gặp nhiều khó khăn.
Cháy là nỗi ám ảnh với người dân tại các khu nhà trọ có điều kiện sống chật chội.

Trước nguy cơ cháy nổ luôn tiềm ẩn tại các phòng trọ, Trung tá Hồ Thanh Hà cho biết, lực lượng Cảnh sát khu vực cùng với dân phòng, dân phố thường xuyên tuyên truyền nhắc nhở các chủ nhà trọ cũng như người thuê trọ chấp hành tốt các quy định về cháy nổ.

Hiện nay, 100% các hộ cho thuê trọ đã ký cam kết chấp hành các quy định về công tác phòng chống cháy nổ. Đi cùng với công tác tuyên truyền, Công an phường cũng vận động các hộ dân mua bình bọt, câu liêm và tuyên truyền giữ an toàn khi sử dụng điện, gas, xăng dầu.

Việc tuyên truyền nhắc nhở người dân chấp hành các quy định về phòng chống cháy nổ là công việc thường xuyên của lực lượng Cảnh sát khu vực, đặc biệt trong những ngày nắng nóng như thế này.

Tuy nhiên, cũng ít các chủ nhà trọ và người thuê trọ tự giác thực hiện các quy định này. Chế tài xử phạt đối với các khu nhà trọ không đảm bảo đủ các yêu cầu về phòng chống cháy nổ theo quy định lại chưa có cụ thể.

Vụ cháy khu nhà trọ ven hồ Linh Quang vào ngày 13/5 vừa qua đã thiêu rụi toàn bộ xóm trọ rộng khoảng 100m2. Rất may không có thiệt hại nào về người. Tuy nhiên, trong mùa hanh khô, nắng nóng như thế này, nếu các chủ nhà trọ cũng như người thuê trọ lơ là, bất cẩn trong sinh hoạt hàng ngày thì nguy cơ xảy ra cháy nổ là điều rất dễ xảy ra.