Thời gian qua, tình hình cháy, nổ các phương tiện giao thông cơ giới trên địa bàn cả nước nói chung và thành phố Hồ Chí Minh nói riêng có nhiều diễn biến phức tạp, làm ảnh hưởng đến tình hình trật tự an toàn xã hội. Để chủ động phòng ngừa, tăng cường các biện pháp PCCC đối với các các phương tiện giao thông cơ giới và các khu vực lưu giữ xe, Sở Cảnh sát PC&CC thành phố Hồ Chí Minh đề ra Kế hoạch số 43/KH-PCCC-P2 ngày 16/02/2012 về việc kiểm tra chuyên đề công tác PCCC đối với các điểm trông giữ xe công cộng, gara xe trên địa bàn Thành phố.

Qua hơn một tháng triển khai Kế hoạch, Sở Cảnh sát PC&CC Thành Phố Hồ Chí Minh đã tiến hành kiểm tra hơn 615 cơ sở trông giữ xe, gara xe. Bên cạnh những cơ sở có sự quan tâm, chủ động phối hợp với cơ quan Cảnh sát PC&CC cơ sở trong việc thực hiện các biện pháp PCCC thì vẫn còn phát hiện nhiều sai phạm khá nghiêm trọng. Nhiều cơ sở còn chủ quan, chưa nhận thức được nguy cơ cháy, nổ, tại các điểm lưu giữ xe nên chưa có sự quan tâm đúng mức đến việc tổ chức công tác PCCC tại chỗ. Đặc biệt do đặc thù tại các khu vực lưu giữ xe luôn tập trung số lượng rất lớn các chất có nguy hiểm về cháy, nổ, thiết nghĩ mỗi xe mô tô chứa bình quân 02 lít xăng thì với lưu lượng 500-1000 xe mô tô tại nơi lưu giữ khi có sự cố cháy, nổ thì điều gì sẽ xảy ra chắc tất cả chúng ta điều nhìn thấy. Trong đó, khi cháy xảy ra phát sinh nhiều khói, khí độc như xăng dầu, nhựa, cao su... nên cần trang bị, bảo dưỡng phương tiện, hệ thống PCCC, tổ chức lực lượng PCCC cơ sở phải được quan tâm ở mức độ cao. Công tác bảo dưỡng phương tiện chữa cháy, cứu nạn cứu hộ chưa được thực hiện thường xuyên, nhất là phương tiện chữa cháy xách tay và đèn chiếu sáng sự cố, đèn chỉ dẫn lối thoát nạn.

Hiện tại một số bãi xe công cộng, xây dựng theo mô hình tạm bợ hoặc ở các chung cư, nhà ở tập thể thường sử dụng tầng hầm (hoặc tầng trệt) làm nơi giữ xe với số lượng xe rất nhiều, trong đó bố trí nhân viên giữ xe ở lại giữ xe qua đêm, kèm theo đó là các hoạt động sinh hoạt tại chỗ như nấu nướng, thắp hương thờ cúng... thường bố trí ăn ở, nấu nướng sinh hoạt ngay tại khu vực lưu giữ xe. Thực trạng này dẫn đến hệ quả là việc quản lý nguồn nhiệt, nguồn điện không được quan tâm, dễ phát sinh cháy bất cứ lúc nào. Đối với các bãi giữ xe hở trên mặt đất thường tận dụng diện tích bố trí lưu giữ xe, ít quan tâm đến việc đảm bảo khoảng cách PCCC đối với các công trình xung quanh.



Kiểm tra an toàn PCCC tại tòa nhà Vincom

Công tác PCCC tại các bãi giữ xe, gara xe mang một đặc thù riêng biệt so với các loại hình cơ sở khác vì đây là nơi tập trung số lượng chất cháy lớn có nguy cơ cháy, nổ cao và khi cháy phát sinh nhiều khói, khí độc. Tuy nhiên việc tuyên truyền, huấn luyện nghiệp vụ PCCC, lập và thực tập phương án chữa cháy, cứu nạn cứu hộ mang tính chất đặc thù đối với loại hình đám cháy này chưa được quan tâm thực hiện có hiệu quả.
Hiện đa phần công tác bảo vệ, PCCC tại các bãi giữ xe, gara xe được chủ đầu tư giao cho lực lượng bảo vệ chuyên nghiệp hoặc khoán cho đơn vị khác. Nhưng nhiều cơ sở không kiểm soát tốt lực lượng này, không có quy chế phối hợp hoạt động hợp lý giữa 2 bên, dẫn đến hậu quả là không ứng phó kịp thời, có hiệu quả khi cần thiết, đôi khi gây nên tình trạng ỷ lại. Mặt khác lực lượng này cũng thường xuyên thay đổi nên gây khó khăn cho công tác quản lý.

Có thể nói rằng, hầu hết tất cả các cơ sở trông giữ xe, gara xe trên địa bàn Thành Phố đều vi phạm vấn đề về an toàn PCCC. Trong đó, vấn đề vi phạm về hệ thống, phương tiện PCCC chiếm tỷ lệ cao nhất 32,5% ,vi phạm hệ thống điện cũng chiếm tỷ lệ khá cao 16,25% trên tổng số 615 cơ sở được kiểm tra. Cũng qua đợt kiểm tra công tác PCCC chuyên đề này, Sở đã tiến hành lập biên bản vi phạm hành chính, xử lý theo Nghị Định 123/2005/NĐ-CP đối với 75 cơ sở theo hình thức phạt tiền với tổng số tiền phạt lên đến năm mươi bảy triệu một trăm tám mươi năm ngàn.


Do tốc độ đô thị hóa tại Thành Phố Hồ Chí Minh quá nhanh, nên ngoài sức ép về mặt dân số thì việc quy hoạch các bãi giữ xe vẫn còn là một vấn đề nan giải cho các cấp, các ngành có liên quan. Hiện nay các bãi giữ xe, gara xe là nơi thường tập trung khối lượng chất cháy lớn, tiềm ẩn nguy cơ xảy ra cháy cao; khi xảy ra cháy rất khó cứu chữa nên việc thực hiện các biện pháp an toàn PCCC tại các cơ sở loại này luôn phải được đề cao và quan tâm đúng mức.


Giải pháp nào để đảm bảo an toàn PCCC cho các điểm trông giữ xe mô tô và các phương tiện giao thông cơ giới nói riêng trong thời gian tới?

Cần tập trung rà soát, thống kê đưa vào diện quản lý về PCCC đối với các điểm trông giữ xe công cộng, gara xe có quy mô thuộc diện nguy hiểm về cháy nổ theo quy định tại Phụ lục I Nghị định số 35/2003/NĐ-CP ngày 4/4/2003 của Chính phủ. Đối với các công trình được xây dựng hoặc cải tạo, sửa chữa sau năm 2003 thuộc diện thẩm duyệt về PCCC thì yêu cầu thiết kế, thẩm duyệt về PCCC theo quy chuẩn, tiêu chuẩn hiện hành.
Theo đó cần làm tốt công tác thẩm duyệt về PCCC ngay từ ban đầu đối với các công trình nằm trong diện phải thẩm duyệt. Khi đầu tư xây dựng phải có đầy đủ các hệ thống, thiết bị, phương tiện về PCCC và đảm bảo các điều kiện an toàn PCCC theo các quy chuẩn, tiêu chuẩn hiện hành. Trong đó hệ thống báo cháy và chữa cháy tự động, hệ thống họng nước chữa cháy trong nhà, hệ thống thông gió, hút khói và chiếu sáng sự cố là những phương tiện cần đặc biệt lưu ý.
Điều quan trọng không kém là đảm bảo các điều kiện an toàn trên lối thoát nạn: không để chướng ngại vật, đóng khóa cửa trên lối thoát nạn; trang bị đầy đủ phương tiện chiếu sáng sự cố, chỉ dẫn thoát nạn; đảm bảo đủ số lối thoát nạn theo quy định, lối thoát phải đủ kích thước theo số người tập trung đông nhất. Việc bố trí, sắp xếp xe phải đảm bảo chiều rộng lối thoát nạn, đường giao thông nội bộ, mật độ lưu giữ xe, khoảng cách PCCC đến các công trình lân cận theo quy định.

Ngoài ra, thì việc thực hiện nghiêm các biện pháp quản lý nguồn lửa, nguồn nhiệt và các biện pháp ngăn cháy, chống cháy lan là việc làm vô cùng cần thiết. Phải đảm bảo các điều kiện ngăn cháy đối với các khu vực nhạy cảm như khu vực lưu giữ xe, trạm bơm chữa cháy, phòng máy phát điện, máy biến áp, phòng kỹ thuật điện phải được cách ly với khu vực xung quanh bằng các giải pháp ngăn cháy phù hợp. Kiểm tra, khắc phục các sai phạm, thiếu sót của hệ thống điện. Các thiết bị bảo vệ, hệ thống dây dẫn, ổ cắm điện phải đảm bảo chất lượng và có thông số phù hợp, không để xảy ra chạm chập, quá tải gây cháy. Ở những nơi có môi trường nguy hiểm cháy, nổ phải trang bị các thiết bị điện là loại phòng nổ.
Đặc biệt là phải đảm bảo các điều kiện về giao thông, nguồn nước phục vụ chữa cháy. Phải giải quyết kịp thời các trường hợp không có đường cho xe chữa cháy hoạt động hoặc đường bị lấn chiếm, không đảm bảo chiều rộng, chiều cao cho xe chữa cháy hoạt động, đặc biệt là với xe thang, kết cấu mặt đường phải chịu được tải trọng xe. Các trường hợp thiếu nguồn nước phải có biện pháp xây dựng hoặc dự trữ bổ sung. Thực hiện có hiệu quả công tác xây dựng lực lượng PCCC tại chỗ. Tổ chức tuyên truyền, huấn luyện nghiệp vụ PCCC cho lực lượng này, lập và thực tập phương án chữa cháy, cứu nạn cứu hộ tại chỗ theo các giáo án và các tình huống phù hợp với đặc thù cơ sở để lực lượng này có khả năng sẵn sàng ứng phó với mọi tình huống có thể xảy ra.
Về phía các cơ quan ban ngành có liên quan cần phải thực hiện nghiêm túc công tác hướng dẫn cụ thể về các biện pháp phòng cháy đối với người sử dụng phương tiện; nhà sản xuất, lắp ráp; cơ sở đại lý, bảo dưỡng; các điểm trông giữ ô tô, xe máy tại Khuyến cáo các biện pháp PCCC đối với ô tô, xe máy do Cục Cảnh sát PCCC và cứu nạn, cứu hộ - Bộ Công an ban hành.

Với tốc độ phát triển kinh tế như hiện nay của Thành phố Hồ Chí Minh, thì bên cạnh những đề án xây dựng chung cư, cao ốc, nhà cao tầng vẫn rất cần những công trình quy hoạch bãi giữ xe, gara xe để góp phần giảm bớt sự quá tải cho các bãi giữ xe như hiện nay, có như thế chúng ta cũng đã và đang góp một phần lập lại trật tự, an toàn giao thông, cũng như mỹ quan đô thị. Hy vọng rằng, những bãi giữ xe mới sẽ sớm được xây dựng tạo điều kiện thuận lợi nhất cho nhu cầu chính đáng của nhân dân tại một thành phố đang trên đà phát triển mạnh – Thành phố mang tên Bác.

Nguồn: website Sở Cảnh sát PC&CC TP.Hồ Chí Minh